Yetki Sözleşmesi - Medeni Usul Hukuku

Yetki sözleşmesi

MADDE 17- (1) Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.

Yetki sözleşmesinin geçerlilik şartları

MADDE 18- (1) Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyecekleri konular ile kesin yetki hâllerinde, yetki sözleşmesi yapılamaz.

(2) Yetki sözleşmesinin geçerli olabilmesi için yazılı olarak yapılması, uyuşmazlığın kaynaklandığı hukuki ilişkinin belirli veya belirlenebilir olması ve yetkili kılınan mahkeme veya mahkemelerin gösterilmesi şarttır.

Yetki itirazının ileri sürülmesi

MADDE 19- (1) Yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorundadır; taraflar da mahkemenin yetkisiz olduğunu her zaman ileri sürebilir.

(2) Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.

(3) Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir.

(4) Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir.

HMK’daki yetki sözleşmesi ile ilgili maddeler yukarıdaki gibidir. Şimdi bu kanun maddelerinde belirtilen yetki sözleşmesini sınavlarda şıklarda gösterilebilecek şekilde madde madde sıralayalım

💡 Yazılı olarak yapılır.
💡Tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlığa ilişkin olması gerekir.
💡Dava şartı değildir.
💡Uyuşmazlığın kaynaklandığı hukuki ilişki belirli veya belirlenebilir olması gerekir.
💡Yetkili kılınan mahkeme veya mahkemeler, yetki sözleşmesinde gösterilmelidir.
💡Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.
💡Ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri konular ile yetkinin kesin olmadığı hallerde yapılabilr.

Dikkat: Sınavlarda şıklardan birine sözlü olarak yapılır yazılabilir. Aman dikkat edelim bu şık yanlıştır.

NOT: İcra dairesinin de yetkisi kesin değildir. Bu sebeple taraflar kendi arasında yetkisiz bir icra dairesini yetkili hale getirecek şekilde yetki sözleşmesi yapabilirler. Yukarıdaki kurallar burası için de geçerlidir.